ในยุคที่ทุกอย่างเปลี่ยนแปลงให้ทันโลกอย่างที่เขาว่าเป็นยุค “Disruption” การศึกษาก็เป็นสิ่งหนึ่งที่ถูกกล่าวถึงในเรื่องของการเปลี่ยนแปลงมากที่สุด โดยเฉพาะการรับเข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษาที่มีการกล่าวถึงมากที่สุดในเรื่องของการศึกษา
TCAS คืออะไร จุดเริ่มต้นที่ทำให้มีการเปลี่ยนแปลง
“TCAS” ( Thai university Central Admission System ) เป็นระบบการรับเข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษารูปแบบล่าสุด โดยทำการเปิดระบบในปี 2561 ที่ผ่านมา แทนที่ระบบการรับเข้าศึกษาต่อรูปแบบเดิมคือ Admission ที่มีการดำเนินการตั้งแต่ 2542 เป็นต้นมา โดยที่ประชุมอธิการบดีแห่งประเทศไทย ซึ่งเป็นผู้เริ่มดำเนินการระบบ TCAS โดยมีเหตุผลการเปลี่ยนแปลงระบบครั้งนี้ว่า
- ป้องกันการกันสิทธิ์ของเด็ก เนื่องจากในยุคของ Admission นั้น แต่ละมหาวิทยาลัยจะมีการเปิดรับสมัครไม่เหมือนกัน ทำให้เด็กสามารถสอบได้หลายที่มากขึ้น การกั๊กสิทธิ์จึงเกิดขึ้นได้
- ให้เด็กอยู่ในห้องเรียนของสถานศึกษาจนจบการศึกษา ปัญหาของระบบ Admission คือ เมื่อเด็กวิ่งรอกสอบมากขึ้น ทำให้เด็กขาดเรียนบ่อยขึ้น (ในสมัยนั้นมีการสอบข้อสอบของ สทศ. ที่เรียกว่า “GAT/PAT” ได้ 2 ครั้ง/ปีการศึกษา) และการรับตรงของสถาบันอื่น ทำให้เด็กไม่ได้อยู่ในโรงเรียนเท่าที่ควร ทำให้เกิดปัญหาตามมา เช่น ติด มผ. เพราะการขาดเรียนเกิดเวลาที่กำหนด หรือ ทำให้ติด 0 ในวิชาที่ตามครูที่สอนไม่ทัน เป็นต้น
- นำการรับเข้าในแต่ละแบบมารวมกันให้เป็นระบบที่เรียกว่า “รอบ” และจัดการสอบ GAT/PAT และ 9 วิชาสามัญ ให้มีการสอบครั้งเดียวในช่วงเดือนกุมภาพันธ์-มีนาคม ซึ่งเป็นช่วงที่สอบปลายภาคของนักเรียนเสร็จสิ้นพอดี
ในขณะเดียวกัน ระบบ TCAS ก็เป็นเรื่องที่วิพากษ์วิจารณ์ในขณะนั้นในกลุ่มของนักเรียนชั้นมัธยมที่ต้องเข้าระบบปีนั้นว่า เป็นระบบที่ยุ่งยาก ทำให้เด็กมีความเครียดสูงขึ้น เพราะจากเดิมที่มีการสอบ GAT/PAT ได้ 2 ครั้งต่อปีการศึกษา เหลือครั้งเดียวในปีการศึกษานั้น ทำให้เด็กรับภาระมากกว่าเดิมในช่วงเวลานั้น จึงมีคำพูดว่า รุ่น TCAS ในปีการศึกษา 2561 นั้น เป็นรุ่นหนูทดลองของเหล่าผู้ใหญ่วงการการศึกษา
TCAS ในยุคแรกเริ่มของปีการศึกษา 2561
ระบบ TCAS ในปีการศึกษา 2561 นั้น เกิดปัญหาหลายประการให้กับนักเรียน เช่น ความผิดพลาดในการประกาศผลในรอบ 3 ที่เป็นรอบรับตรง ที่ชื่อนักเรียนติดได้หลายสถาบัน ทั้งที่ทาง ทปอ. ประกาศว่าสามารถติดได้ที่เดียวเท่านั้น จนมีการเรียกร้องของผู้ปกครองและนักเรียน ทำให้เกิดรอบ 3/2 ที่ทำให้บรรเทาผลกระทบเรื่องการประกาศของนักเรียน หรือการอัพโหลดเอกสารที่ล่าช้าจนประกาศเลื่อนไปหนึ่งสัปดาห์เพราะนักเรียนไม่สามารถอัพโหลดเอกสารเข้าสู่ระบบได้ ทำให้เกิดความยุ่งยากในการลงทะเบียนระบบ TCAS
สำหรับระบบน้องใหม่อย่าง TCAS ที่เปิดมาในปีนั้นเป็นปีแรก ก็เรียกได้ว่า “ถูกรับน้องใหม่” จากทั้งผู้ปกครอง และนักเรียน เพราะด้วยปัญหาทางระบบที่วางระบบได้ไม่ดีเท่าที่ควร และที่สำคัญ ยังมีการประชาสัมพันธ์ในขณะนั้นที่ไม่ได้มีการสื่อสารที่ดีพอ ทำให้หลายภาคส่วนไม่เข้าใจในตัวระบบได้มากเท่าที่ควร จึงมีการปรับระบบ TCAS ขึ้นมาใหม่ในปีการศึกษา 2562
TCAS ในปีการศึกษา 2562
ระบบ TCAS ในปีการศึกษา 2562 นั้น ได้มีการปรับเปลี่ยนหลายอย่าง เช่น มีการเปิดระบบจากเดิมที่เปิดในช่วง สิงหาคม-มิถุนายน จะเป็น ธันวาคม-พฤษภาคม จากทั้งหมด 10 เดือนหรือเพียงแค่ 6 เดือน เพื่อที่จะร่นเวลาให้เด็กไม่ตึงเครียดจนเกินไป และมีการปรับรูปแบบเว็บใหม่ รวมไปถึงรูปแบบการสมัครแบบใหม่ที่สะดวกมากขึ้น ไม่เกิดปัญหาเหมือนปีแรกที่เปิดระบบ รวมไปถึงการเปิดเว็บ “TREQ” แต่อย่างไรก็ตาม ในปีการศึกษา 2562 ก็ยังพบปัญหาของระบบ TCAS อยู่ เช่น เว็บล่มในวันเปิดระบบ ทำให้การสมัครเข้าระบบมีความล่าช้า มีการยืนยันตัวตนที่ช้า ระบบการยืนยันสิทธิ์ที่ไม่เสถียรมากพอ ทำให้ต้องขยายเวลาในการยืนยันสิทธิ์และสละสิทธิ์ รวมไปถึงปัญหาที่นักเรียนไม่ได้ทำการยืนยันสิทธิ์ในรอบที่ 3 ที่เป็นรอบรับตรง จนทำให้ทางที่ประชุมอธิการบดีแห่งประเทศไทยออกแถลงการณ์คืนเงินค่าสมัครสอบให้กับนักเรียนที่สมัครรอบที่ 3 แต่ไม่ได้ทำการยืนยันสิทธิ์ แต่อย่างไรก็ตาม ในระบบ TCAS 2562 ก็ได้ทำการแก้ไขให้ดีขึ้นกว่าปีที่ผ่านมาที่ตัวระบบนั้นได้โดนรับน้องไป ทำให้ความซับซ้อนของระบบได้น้อยลง และทำให้ผู้ปกครองและนักเรียนเข้าใจกับตัวระบบมากขึ้นผ่านการประชาสัมพันธ์และทางโซเชียลโดยเฉพาะเฟสบุ๊คที่ทาง ทปอ. ได้ทำการสร้างเพจ mytcas.com ขึ้นมา เพื่อประชาสัมพันธ์และติดต่อปัญหาของระบบ TCAS ได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งต่างจากปีก่อนที่เวลาติดต่อ จะติดต่อทางเพจของ ทปอ. ทางเดียว
TCAS ในปีการศึกษา 2563
ในส่วนของปีล่าสุด TCAS 2563 มีการเปลี่ยนแปลงจากปี 2562 ไม่มากนัก คือการเปลี่ยนรอบ3-4 ที่เป็นรอบรับตรงและ Admission เป็น Admission1-2 และในรอบที่ 5 ที่เป็นรับตรงอิสระได้เปลี่ยนเป็น “รอบเก็บตก”
โดยให้แต่ละมหาวิทยาลัยได้ทำการเปิดรับโดยตรงกับทางสถาบัน ไม่ต้องยืนยันสิทธิ์ในระบบ ทำให้ปัญหาจากสองปีที่ผ่านมาเกิดน้อยลง เช่น การเปิดระบบลงทะเบียนในระบบ จากที่เด็กจะรวมตัวกันในเที่ยงคืนของวันสมัคร กลายเป็นการเปิดลงทะเบียนก่อนโดยไม่แจ้งล่วงหน้า เพื่อทำให้เด็กไม่แออัดกันจนเกิดปัญหาเว็บล่มเหมือนในสองปีที่ผ่านมา มีการประชาสัมพันธ์ที่มากขึ้นกว่าสองปีก่อน เริ่มมีการเดินสายตามงานเปิดบ้านของมหาวิทยาลัยต่างๆ มีการอธิบายวิธีการลงทะเบียนที่ชัดเจนมากขึ้น โดยเป็นคู่มือสำหรับนักเรียน โรงเรียน และมหาวิทยาลัยไว้ดาวน์โหลดให้ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับระบบ TCAS ทำให้หลายภาคส่วนได้ทำความเข้าใจกับระบบมากขึ้น
TCAS กับความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในปีการศึกษา 2564-2566
หลังจากนั้น ทาง ทปอ. ได้แถลงข่าวเรื่องระบบ TCAS 2564-2566 ว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงในส่วนของข้อสอบ ระบบการรับที่เปลี่ยนไป การยืนยันสิทธิ์-สละสิทธิ์ รวมไปถึงการไม่เอาคะแนน ONET และเกรดเฉลี่ยมาคิดคำนวนในระบบ นับว่าเป็นความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่อีกขั้นของระบบการศึกษาไทย โดยเฉพาะการสอบเข้าในระดับอุดมศึกษาที่มีการเปลี่ยนยกชุดในรอบหลายปี หลังจากเปลี่ยนแปลงในยุคของ Admission โดยขณะนี้ ทาง ทปอ. ได้มีการประชาพิจารณ์ในเรื่องนี้ในขณะนี้ โดยรายละเอียด TCAS 2564-2566 คือ
- ในปี 2564-2565 จะมีการนำข้อสอบที่เรียกว่า “T-GAT” มาเป็นทางเลือกสำหรับนักเรียน โดยเนื้อหาของ T-GAT จะเป็น โดยเป็นการสอบวัดสมรรถนะทั่วไป 3 ส่วนคือ English Communication, Critical and Logical Thinking, Future Workforce Competencies จัดการสอบบนคอมพิวเตอร์ เลือกข้อสอบเป็นภาษาไทยหรืออังกฤษก็ได้ สอบได้ตั้งแต่ ม.4 ปีละ 3 ครั้ง คือ เดือน พ.ค. ส.ค. และ พ.ย. ใช้ยื่นในรอบ Portfolio หรือ โควตา
- ปรับสัดส่วนค่าน้ำหนักคณะสัตวแพทยศาสตร์ ในรอบ Admission 2 เริ่มใช้ TCAS 64 โดยใช้ PAT1 ด้วย เกณฑ์ใหม่คือ O-NET 30% + GPAX 20% + PAT 1 10% + PAT 2 20%
- มีการปรับในรอบที่ 3-4 โดยการยุบรวมกัน เรียกว่า “Combine Admission” โดยการนำ 2 เกณฑ์การคัดเลือกมาใส่ไว้รอบเดียว มีการจัดอันดับ (อยู่ในการประชาพิจารณ์) ระหว่าง 6/8/10 อันดับ และมีการประกาศผล 2 รอบ และการยืนยันสิทธิ์ สละสิทธิ์ไม่ให้ข้ามรอบไปมา
- มีการเรียกตัวสำรองในลำดับที่ 2 เป็นต้นไป โดยนักเรียนสามารถเลือกได้ว่า จะตัดสินใจขยับลำดับขึ้น หรือ ยืนยันสิทธิ์
- มีการปรับเปลี่ยนการรับรอบ Portfolio ซึ่งอยู่ในช่วงประชาพิจารณ์
- ในปีการศึกษา 2566 จะมีการนำข้อสอบ TGAT มาใช้เต็มรูปแบบ โดยตัดข้อสอบ GAT ออก และปรับเปลี่ยนข้อสอบ 9 วิชาสามัญ ไม่ให้ซ้ำซ้อนกับ ONET และ TPAT ที่เปลี่ยนเป็นความถนัดทางวิชาชีพ
- เปลี่ยนวิธีการสอบจาก Paper base เป็น Computer Base
- การสมัครจะกลายเป็น 4 รอบ 5 รูปแบบ คือ Portfolio, Quota, Admission และ Direct Admission
ทั้งหมดของระบบ TCAS ในปีการศึกษา 2564-2566 ตอนนี้กำลังอยู่ในการประชาพิจารณ์ของประชาชน ในรูปแบบการจัดงานเสวนาที่เดินสายไป 4 ภาค ณ ตอนนี้ กับในระบบออนไลน์ที่ทาง ทปอ. ได้ทำแบบสอบถามกับประชาชน เป็นเรื่องที่ท้าทายอย่างมากในระบบการศึกษาไทยตอนนี้ ในขณะเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากหลายส่วนอย่างมาก ทั้งในเรื่องของการเสียค่าสมัครสอบที่เพิ่มขึ้น หรือในเรื่องของนักเรียนในรุ่นนั้นจะกลายเป็นหนูทดลองให้กับผู้ใหญ่ในวงการการศึกษาไทย นับว่าเป็นเรื่องที่น่าสนใจอย่างมาก เพราะนั้นคือการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของระบบการรับเข้าศึกษาต่อ ซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญมากสำหรับสังคมไทยในขณะนี้ ดังนั้น ก็ต้องทิ้งคำถามต่อไปว่า การเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ เด็กนักเรียนตรงหน้าที่เป็นอนาคตของชาติ จะเป็นหนูทดลองที่ทดลองระบบการศึกษาไทย ซ้ำแล้วซ้ำเล่า หรือจะเป็นหนูทดลองที่พัฒนาไปสู่ระบบการศึกษาไทยที่ก้าวทันประชาคมโลกต่อไป